Een autistisch brein en een neurotypisch brein denken verschillend en verwerken informatie dusdanig anders, dat ze elkaar niet begrijpen, ook gewoon niet kúnnen begrijpen. En dat is niet een kwestie van ‘je best doen’. Dat is ingewikkeld en kan frustrerend zijn. Met deze serie over ASS delen we onze inzichten en we hopen je met onze kennis en ervaring te helpen.

Heb jij een nét even ‘anders dan anderen’ persoon in je omgeving? Een collega? Familielid? Vriend? Je partner? Iemand die soms reageert op een manier die je niet helemaal kunt plaatsen en waarvan je denkt: “O, dat is typisch …., die is nou eenmaal een beetje anders”.

ASS

Dan zou het zomaar eens kunnen dat die persoon een vorm van autisme heeft. Het is natuurlijk niet handig om mensen in een hokje te stoppen, dus voordat je zoiets met zekerheid kunt zeggen, is het goed als er een onderbouwde diagnose is gesteld.

De meeste mensen hebben wel van bv. Asperger gehoord, maar in de wereld van psychologen wordt deze benaming niet meer gebruikt. Elke vorm van autisme valt nu onder de noemer Autisme Spectrum Stoornis (ASS).

Wat is ‘normaal’?

Mensen met een autistisch brein denken anders dan mensen met een neurotypisch (‘normaal’) brein, of andersom, het is maar net hoe je ‘t bekijkt. Maar omdat er van die laatste nog altijd meer op deze aarde rondlopen, is dat de norm. Daarom wordt autisme misschien ook een ‘stoornis’ genoemd ?

Ervan uitgaande dat jij een neurotypisch brein hebt, kan het onwijs handig voor je zijn wat meer over ASS te weten. Want je komt die ASS’ers echt overal tegen! ? En heb je een autistisch brein? Dan ga je vast veel in onze blogserie over ASS herkennen.

Hoog | Laag IQ

Nou is er wel een verschil tussen personen die ASS met een hoog of laag IQ hebben, oftewel hoog-functionerend of laag functionerend zijn. Bij mensen met ASS en een laag IQ is er meestal ook een verstandelijke beperking in het spel en omdat ik daar geen ervaring mee heb, kan ik er weinig over vertellen. Dan zijn er nog personen met ASS en een gemiddeld intelligentie niveau, ook daarin ben ik geen ervaringsdeskundige. En ASS in combinatie met bijvoorbeeld ADHD etc. weet ik ook niet genoeg van.

Blijft over: personen met ASS die hoog functionerend zijn en die kom je overal op normale plekken in de samenleving tegen. Ze hebben normale functies en/of zijn hoogopgeleid en lopen samen met jou op de werkvloer. Als deze persoon morgen jouw nieuwe collega wordt of misschien nu al is, is het handig om er meer over te weten!

Hoog IQ mét ASS

Zoals ik in een vorige blog vertelde kreeg Rob de dag voor ons 25-jarige huwelijk de diagnose autisme met een hoog IQ. Opeens vielen voor ons allebei alle puzzelstukjes van die 25 jaar op z’n plek. Ik was niet gek. Hij was niet gek. Er was een verklaring. Wat een opluchting!

Simpel gezegd: naar buiten toe lijkt er bij ASS met een hoog IQ niets aan de hand. Mijn kerel is niet alleen good looking (mijn nichtjes zeggen altijd ‘Pierce Brosnan’) maar hij is ook charming, loyaal, slim, grappig, heeft de like factor en iedereen in onze vriendenkring houdt van Rob met een: “O, dat is typisch Rob, die is nou eenmaal een beetje anders”.

Rob heeft bijvoorbeeld een sterk gevoel bij taal. Out of the blue komt hij vaak met aparte opmerkingen, zoals toen die leguaan een paar dagen geleden over ons terras liep en Rob zei: “Als ‘ie veel gegeten heeft, is het geen leeg-u-aan, maar een vol-lu-aan”. Je vindt het grappig of niet! Maar terwijl ik deze blog hardop voorlees, zit Rob weer te grinniken ?

En toch… als je een huis en je leven met elkaar deelt, gaan andere dingen opvallen. Dingen die anders zijn dan bij jezelf of anderen. Dingen die ík in ieder geval niet kon plaatsen. En het is voor allebei bijzonder ingewikkeld als je van elkaar houdt, maar elkaar telkens – onbedoeld – niet begrijpt en daar geen remedie voor is.

De verschillende facetten van ASS en onze ervaringen ermee verschijnen in blogs, dus stay tuned!

Mijn coachpraktijk

Inmiddels ken ik heel wat personen die een partner met de diagnose ASS hebben. Personen die het samen niet hebben gered en zijn gescheiden, maar ook personen die voor hun relatie knokken, omdat er toch zoveel moois is. En ik heb de afgelopen jaren verschillende coachees het advies gegeven om een diagnose te laten stellen. Intelligente, hoogopgeleide personen, maar die op sociaal vlak allerlei problemen ondervonden.

Rob & Ik

Inmiddels hebben onze verschillende ‘breinen’ er samen een weg in gevonden. Mijn jarenlange praktijkervaring als assessmentspecialist op het gebied van gedrag- communicatiestijlen, drijfveren, emotionele intelligentie, talenten etc. én als executive coach, helpen om zaken vanuit een andere invalshoek te benaderen. Niet om thuis de coach uit te hangen, maar wél om nuance te zoeken, ofwel Perceptiedenken.

Dít is het moment om erover te schrijven, onze inzichten te delen en anderen met onze ervaringen te helpen. Zoals gezegd, de komende tijd verschijnen er blogs over allerlei facetten van ASS, gezien vanuit een neurotypisch brein en een ASS brein.

We hopen dat je meeleest! Heb je een vraag? Stel ’em hieronder gerust. 

Onze hartelijke groet, vanuit Costa Rica,
Annejet & Rob