Een autistisch (ASS) brein en een neurotypisch (NT) brein denken verschillend en verwerken informatie dusdanig anders, dat ze elkaar niet begrijpen, ook gewoon niet kúnnen begrijpen. En dat is niet een kwestie van ‘je best doen’ of quick fix. Dat is ingewikkeld en kan frustrerend zijn. Met deze serie over Autisme Spectrum Stoornis (ASS) met hoog IQ delen we onze inzichten vanuit beide breinen en we hopen je met onze kennis en ervaring te helpen. Elke blog gaat over een ander facet van ASS.
Onze spraak zit vol met allerlei vreemde uitspraken. Dingen die we niet letterlijk bedoelen, maar wél zeggen, zoals: “zal jou eens aan de tand voelen?” of “die rijke stinkerd”. Waar denk jij aan als je deze uitspraken hoort? Een ASS-brein staat bekend om het heel letterlijk nemen van figuurlijk uitspraken. En dát levert regelmatig grappige situaties op. Deze keer geen hand-outs of stappenplannen, maar gewoon lekker met-een-glimlach-leesvoer.
Flesje
We zijn hier in Costa Rica op het warme strand en ik zeg plagerig: “Ik heb toch zo’n zin om dit flesje water over je heen te gooien!” waarop Rob achter me aanrent en het flesje afpakt. Ik bereid me alvast voor op de wateraanval, wanneer hij het hele flesje met de dop er nog op, zo met een boog over me heen gooit. Het flesje ploft in het zand en ik kijk hem niet begrijpend aan. Hij zegt: “Ik had toch ook zo’n zin om het flesje water óver je heen te gooien.”
We hebben regelmatig dit soort situaties waarbij Rob onverwacht uit de hoek komt. Voor mij gaat het van verrassend tot ‘goeiemedaggies wat flauw’ en ‘kan het nog kritischer?’, maar dan ligt hij in een deuk om z’n eigen grap (hoe doe je dat trouwens, ‘in een deuk liggen’?)
Door de combi van Rob’s ASS-brein mét een hoog IQ snapt hij die figuurlijke uitspraken trouwens wel hoor. Als ik zeg: “we moeten die knoop nu écht doorhakken” weet hij heus dat het gaat over een beslissing nemen. En toch triggert zijn brein hem om er iets over te zeggen. “Is goed, ik pak vast de hakbijl”.
Zeikerd
In Ecuador rijden we in the middle of nowhere op de motor hoog door de Andes, wanneer Rob even een stop nodig heeft. Ik plaag hem met een bekeuring voor wildplassen. “Hoezo wildplassen? Ik deed het heel rustig.” Tja, wat zeg je dan?
Kunst
Andersom heeft Rob woordspelingen tot een soort kunst verheven. Hij is erg goed in taal en de combi met Engels, Spaans en Duits levert elke dag grappige uitspraken op. Soms zeg ik wel eens, je moet slogans voor een reclamebureau gaan bedenken!
Zo waren we aan de Caribische kant van Costa Rica in Puerto Viejo waar we een opvangcentrum voor luiaards bezochten. In het Engels een ‘sloth’. Toen we terug naar de auto liepen, hoorde ik naast me: “Het slot(h) van de zaak is…”.
LEESTIP: Autisme glASShelder uitgelegd
Schat
En liefdesbetuigingen zijn altijd wat cryptisch. We zaten laatst te lezen en opeens hoor ik: “Mijn hart zit hier in de kamer op een stoel”. “Wat bedoel je?” vraag ik. “Nou, ik lees hier dat waar je schat is, daar is ook je hart.” Het duurde toch echt even voordat het muntje bij me viel.
Hagedis
Er is hier een grote leguaan die telkens onze buitentrap gebruikt om bij een boom te komen. Inmiddels hebben we haar Lady J gedoopt. Dus ik zeg laatst tegen haar: “Lady J, we gaan tol op die trap heffen hoor”. Hoor ik een grinnik naast me: “Das ist ja toll”.
Maar ook…
En zo kan ik nog pagina’s vol schrijven. Over toen internet er laatst weer eens uit lag en hij de was van de lijn afhaalde: “Nou, de was is ook offline hoor”.
Of die keer dat ik vroeg: “Are you all set and ready?” en ik als antwoord kreeg: “Hoe kom je erbij, ik ben Seth helemaal niet.” (vriend van ons)
Of toen we een paar maanden geleden in een vette witte Kia op de highway richting New York reden en de afstandsmelder begon te piepen. Ik: “hij vindt dat je te dichtbij zit – dat valt toch wel mee?” Hij: “Híj vindt helemaal niks, zo is de áuto ingesteld”.
Daar hoog in de Andes vond Rob het ook wel erg “oncafézaam”…
Of toen ik tijdens het koken zei: “even kijken hoe het proeft”. “Het proeft niet, want het heeft geen smaakpapillen. En proeven doe je niet met je ogen maar met je mond. Dus, even proeven hoe het smaakt”. Doe effe niet zo kritisch! Maar ja, onduidelijkheden of versprekingen kan het ASS-brein niet zo goed tegen. Inmiddels lachen we vaak om de ‘goeiemedaggies wat flauw of kritisch’ van het Let-ter-lijk nemen.
Bijna iedereen kent wel iemand met een ASS-brein. Welke Let-ter-lijk verraste jou? Waar hebben jullie om kunnen lachen?
Leuk dat je meeleest!
Laat gerust een comment, je eigen ervaring of een vraag hieronder achter.
Hartelijks van ons NT- & ASS-brein,
Annejet & Rob
ONZE LEESTIPS
Voor ouders lijkt dit boek ons fijn ? Autisme kinderboek met werkmateriaal (2020)
Andere interessante boeken:
Met autisme valt goed te leven
A great read on this subject for me: The Rosie Project and The Rosie Effect by Graeme Simsion, an Australian author.
Also very recognizable for me, as my husband is een Aspy. We also get the most peculiar conversations and situations through his literal understanding of words and sayings. We laugh about it a lot….